Με σεβασμό απέναντι στην Ιστορία πραγματοποιήθηκε και φέτος, για τέταρτη φορά, η «Αναπαράσταση της ορκωμοσίας των αγωνιστών της Πάτρας από τον Δεσπότη Γερμανό» την Κυριακή 20 Μαρτίου 2022 στην πλατεία Αγίου Γεωργίου.

Συγκινητική η μεγάλη προσέλευση του κόσμου που αψήφησε το ψύχος και γέμισε την πλατεία Αγίου Γεωργίου.

Το μικρό αλωνάκι του Αη-Γιώργη έζησε ξανά την ιστορία του.

Και αυτό διότι ο, απευθείας απόγονος του Ανδρέα Ζαΐμη, Ανδρέας Ζαΐμης έδωσε το παρόν στην εκδήλωση φέρνοντας μαζί του το γνήσιο έγγραφο του Επαναστατικού Μανιφέστου που υπεγράφη στις 26 Μαρτίου 1821 στην Πάτρα.

Ο τέως υπουργός Ανδρέας Ζαΐμης συνοδεύτηκε από τον κύριο Κωνσταντίνο Πλαπούτα πρόεδρο του Ομίλου Απογόνων Αγωνιστών 1821, τον κύριο Νικήτα Σταματελόπουλο απόγονο του Νικηταρά και τον κύριο Πέτρο Οικονόμου απόγονο του Α. Οικονόμου.

Στην εφετινή Αναπαράσταση συμμετείχαν μαζί μας, οι αδερφοί μας από τον Α.Ο. Φωκάτα Κεφαλληνίας τιμώντας τον Βασίλειο Ορκουλάτο, τον Κεφαλλονίτη Φιλικό που έπεσε στις 21 Μαρτίου 1821 στην Πάτρα.

Μαζί μας συμμετείχαν επίσης και μέλη από το αδερφικό σωματείο «Άγημα Ιστορικής Αναβίωσης Π. Καρατζά» προβάλλοντας την μνήμη του Πατρινού Αγωνιστή.

Το παρόν έδωσαν οι:

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πατρών κ.κ. Χρυσόστομος και πλήθος ιερέων.

Βουλευτές Αχαΐας κύριος Τσιγκρής Άγγελος και η κυρία Αλεξοπούλου Χριστίνα.

Ο Αντιπεριφερειάρχης Δυτικής Ελλάδος κύριος Ζαΐμης Φωκίωνας, ο κύριος Ζέρβας από την Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, ο Ερυθρός Σταυρός, ο πρόεδρος του Συλλόγου Αρκάδων Πάτρας κύριος Καρασπήλιος Παναγιώτης.

Ο πρόεδρος του Α.Ο Φωκάτα κύριος Νικόλαος Φωκάς.

Ο πρόεδρος του Αγήματος Καρατζά κύριος Κόκκαλης Βασίλειος.

Μετά το πέρας της Αναπαράστασης ο Σεβ. Μητροπολίτης Πατρών κ.κ. Χρυσόστομος τέλεσε επιμνημόσυνη δέηση. Στον σύντομο λόγο μας γέμισε ακόμα μια φορά με πατριωτικά συναισθήματα.

Ακολούθησε κατάθεση στεφάνων από την Ιερά Μητρόπολη Πατρών, τον Όμιλο Απογόνων Αγωνιστών 1821, τον Α.Ο. Φωκάτα, τον Σύλλογο Αρκάδων Πάτρας και τους Μωραΐτες εν Χορώ.

Η εκδήλωση έκλεισε ψάλλοντας τον Εθνικό Ύμνο.

Ομιλία του πρόεδρου Π.Ο.Α.Α. 1821 κ. Κ. Πλαπούτα

Με πολλή συγκίνηση και σεβασμό, προσερχόμεθα ταπεινοί προσκυνητές , στον τόπο όπου είναι σήμερα στραμμένα τα μάτια της ψυχής των Πατρινών, όλων των Αχαιών, και γιατί όχι όλων των Ελλήνων, όπως άλλωστε θα άρμοζε σε μια ημέρα όπου δοξάζεται μια τόσο ένδοξη για το Γένος και την Πατρίδα μας ημέρα.

Και αυτό γιατί στην Πάτρα, στην Πλατεία Αγίου Γεωργίου όπου ευρισκόμαστε, είναι ο ιερός χώρος όπου κάθε χρόνο το Μάρτιο, γιορτάζει η ελευθερία, γιορτάζει και η πατρίδα.

Όσο υπάρχει το ελληνικό Έθνος και παλεύει για την ελευθερία του, η Πάτρα, τα Καλάβρυτα και η Αγία Λαύρα, για να αναφερθούμε μόνο στον Αχαικό χώρο, θα αποτελούν την κολυμβήθρα όπου θα αναβαπτίζεται και θα παίρνει τις ηθικές εκείνες δυνάμεις που θα του είναι απαραίτητες για την αντιμετώπιση των κάθε λογής εχθρών του.

Η Αχαική γή έχει να παρουσιάσει έντονη και σημαντική παρουσία σε όλες τις ιστορικές περιόδους του Ελληνισμού.

Στα χρόνια της τουρκοκρατίας αποτέλεσε μια από τις σημαντικότερες επαρχίες της Πελοποννήσου, λόγω του μεγάλου χριστιανικού πληθυσμού της, του πλούτου και της ευφορίας της γης, αλλά και της δυναμικής αντιπροσώπευσής της στο χώρο της τοπικής αυτοδιοικήσεως. Τα τελευταία προεπαναστατικά χρόνια οι προεστοί της περιοχής, Ανδρέας Ζαίμης, Σωτήρης Χαραλάμπης, Ασημάκης Φωτήλας, Πετμεζάς, Θεοχαρόπουλος, Λόντος, Καρατζάς, Παπαδιαμαντόπουλος, Ρούφος, για να αναφέρω μόνο μερικούς, διέθεταν δύναμη και είχαν αποφασιστικό ρόλο και ισχυρή επιρροή στις πολιτικές υποθέσεις ολόκληρης της Πελοποννήσου.

Παράλληλα, η καλαβρυτινή κλεφτουριά, με μπροστάρηδες τους Πετμεζαίους, εξέφραζε το αδούλωτο φρόνημα του λαού, ενώ η Εκκλησία, με προπύργια τα μοναστήρια της Αγίας Λαύρας, του Μεγάλου Σπηλαίου και της Μητροπόλεως των Παλαιών Πατρών, ενίσχυε το θρησκευτικό αίσθημα και τόνωνε την ελπίδα της εθνικής αποκατάστασης με τη βοήθεια του Θεού.

Ώσπου έφτασε η ώρα που όλα έδειχναν ότι οι αλυσίδες της σκλαβιάς θα έσπαγαν. Όταν ο τόπος πλήρωσε βαριά τη συμμετοχή του στα Ορλωφικά, όταν στέρεψαν οι ελπίδες του για βοήθεια από τους ξένους, τότε κατάλαβε ότι η ελευθερία του θα ερχόταν από το δικό του αγώνα, τις δικές του θυσίες, το δικό του αίμα. Τότε δημιουργήθηκε η Φιλική Εταιρεία και στο πανεθνικό της προσκλητήριο δεν έλειψαν να προσέλθουν οι σημαντικότερες προσωπικότητες της Αχαίας, με πρώτους τους προεστούς της. Και είναι γνωστό ότι κυρίως ο Παλαιών Πατρών Γερμανός ήταν αυτός που κινούσε τα νήματα της Φιλικής Εταιρείας και είχε βαρύνοντα λόγο στα πολιτικά πράγματα της Πελοποννήσου.

Έτσι, ενώ ξεκίνησαν αψιμαχίες και μικρής εκτάσεως εχθροπραξίες, με μάχες κατά της τοπικής τουρκικής φρουράς, οι οποίες οδήγησαν στην απελευθέρωση των Καλαβρύτων την 21η Μαρτίου 1821, οι νικητές, με επικεφαλής τους Επισκόπους, τους προεστούς και το στράτευμα, αναχώρησαν για την Πάτρα.

Ο Λόντος με τους Αιγιαλείς και αρκετούς Καλαβρυτινούς, ύψωσαν σημαία και αναχώρησαν για την Πάτρα, προκειμένου να συναντήσουν εκ νέου το στράτευμα.

Την 25η Μαρτίου, σύμφωνα με τους περισσότερους ιστορικούς, ενώ οι ιστορικές πηγές παρουσιάζουν ελάχιστες διαφορές ως προς τη ακριβή ημερομηνία, ο Παλαιών Πατρών Γερμανός, εισήλθε στην Πάτρα, μαζί με 4.000 έλληνες πολεμιστές. Ενεργούσε ως Αρχηγός των επαναστατών και ως Κυβερνήτης της Πόλεως. Βοηθοί και συνεργάτες του ήσαν ο Ανδρέας Ζαίμης εκ Καλαβρύτων, ο Ανδρέας Λόντος εκ Βοστίτσης και ο Νικόλαος Λόντος εκ Πατρών.

….Οι επαναστάται εχάραξαν σταυρόν εν τω μέσω της Πλατείας του Αγίου Γεωργίου με τας λέξεις ‘Νίκη ή θάνατος’….

Οργανώθηκε το Αχαικό Διευθυντήριο, στις 25 Μαρτίου έγινε δοξολογία (Ευαγγελισμού) και στις 26 Μαρτίου επιδόθηκε ψήφισμα στον Πρόξενο Γκρήν της Βρεταννίας.

Παράλληλα, στις 17 Μαρτίου, οι Μανιάτες έκαναν δοξολογία στην Αρεόπολη και ξεκίνησαν να συναντήσουν τον Κολοκοτρώνη για να μπούν στην Καλαμάτα. Στις 23 Μαρτίου με τον Κολοκοτρώνη και με στράτευμα εισήλθαν στην Καλαμάτα, χωρίς μάχη, συνέλαβαν τον τοπικό Διοικητή Αρναούτογλου και συνεστήθη η Μεσσηνιακή Γερουσία.

Η 25η Μαρτίου είχε οριστεί από τη Φιλική Εταιρεία ως ημέρα ενάρξεως της Επαναστάσεως, όμως τα γεγονότα έγιναν νωρίτερα.Το 1836 κόπηκε μετάλλιο που αναγράφει ‘25 Μαρτίου 1821 – Καλάβρυτα, ως μια πρώτη ενέργεια αναγνωρίσεως της ενάρξεως της Επαναστάσεως

Το 1838 η ημερομηνία αυτή καθιερώθηκε με Διάταγμα του Βασιλέως Όθωνος, ως η ημερομηνία ενάρξεως του Αγώνα για την Παλιγγενεσία.

Έτσι η 25η Μαρτίου, που είχε αρχικά ορίσει η Φιλική Εταιρεία, συγκεντρώνοντας όλα τα επιμέρους προηγηθέντα γεγονότα και τις πολιτικές πράξεις, με τη γιορτή του Ευαγγελισμού, αναγνωρίστηκε και κρατικά ως Εθνική Επέτειος/ Εορτή.

Αυτή είναι η Εθνική μας Επέτειος του 1821 και αυτή τιμούμε, έστω και εάν τοπικά έχουμε νωρίτερα γεγονότα που την οικοδόμησαν.

Η Αγία Λαύρα κατέστη σύμβολο, το μεγαλύτερο ίσως ιστορικό σύμβολο του νέου Ελληνισμού. Και τα σύμβολα παραμένουν βαθιά ριζωμένα στη συνείδηση του λαού και κανείς δεν μπορεί να τα σβήσει. Όσο υπάρχουν Έλληνες, ιεροί τόποι σαν την Πλατεία Αγίου Γεωργίου όπου σήμερα βρισκόμαστε, θα ξυπνούν μνήμες και συνειδήσεις, θα εμπνέουν, θα οδηγούν σε αγώνες για την ελευθερία, την εθνική αξιοπρέπεια, την ανεξαρτησία και την ορθόδοξη πίστη μας που τόσο βάλλεται στην εποχή μας.

Εμείς οι απόγονοι και επίγονοι αυτών των επωνύμων και ανωνύμων Αγωνιστών, ας αναλογιστούμε το χρέος μας για τη διαφύλαξη των ιερών και των οσίων της φυλής και των εθνικών μας παρακαταθηκών.

Το αγωνιστικό φρόνημα υπάρχει και πάντοτε θα υπάρχει σε τόσο αγνούς πατριώτες όπως οι παριστάμενοι στη σημερινή εκδήλωση και θα φωλιάζει στις ψυχές των μελών και στελεχών του Ομίλου ‘Μωραίτες εν χορώ’ που σήμερα μας προσεκάλεσαν να συμμετάσχουμε στον εορτασμό αυτής της σημαντικής εθνικής επετείου.

Τιμούμε τα τοπικά, πανηγυρίζουμε το όλον.